Tiêu hao năng lượng là gì?

Tiêu hao năng lượng là năng lượng cần thiết được sử dụng trong hoạt động hoặc nghỉ ngơi và thường được biểu thị bằng oát (W), kilocalo trong một phút (Kcal/phút) hay trong một giờ (Kcal/giờ) hoặc Kcal/kg thể trọng/phút hoặc Kcal/phút/m² diện tích cơ thể.

Vì sao phải tính tiêu hao năng lượng?

• Bản thân cơ thể luôn cần calo (năng lượng) để tồn tại và vận động. Cơ thể con người luôn đốt cháy calo ngay cả khi nghỉ ngơi, với những người thường xuyên lao động nặng nhọc như công nhân xây dựng, bốc vác, thợ rèn…. cơ thể càng tiêu hao năng lượng. Khi người lao động phải lao động trong cường độ lao động quá mức theo ca do yêu cầu của tổ chức lao động, sẽ gây nên những hạn chế cho các hoạt động bình thường, gây trì trệ phát triển, gây hiện tượng tâm lý mệt mỏi dẫn tới những biến đổi ức chế thần kinh. Cuối cùng gây bệnh tâm lý mệt mỏi, suy nhược thần kinh, đau mỏi cơ xương, làm giảm năng suất, cũng như chất lượng lao động, có khi dẫn đến tai nạn lao động.
• Đối với những ngành nghề nặng nhọc độc hại nguy hiểm và ngành nghề đặc biệt nặng nhọc độc hại nguy hiểm đã được quy định trong các quyết định của Bộ lao động thương binh xã hội, khi tổ chức quan trắc môi trường lao động phải thực hiện việc đánh giá gánh nặng lao động và một số chỉ tiêu tâm sinh lý lao động và Ec-gô-nô-my (Ergonomics) quy định trong Khoản 3, Điều 33 Nghị định 44/2016/NĐ-CP này.

Vì vậy việc đánh giá các yếu tố tâm sinh lý lao động và Ecgônômi – Đánh giá gánh nặng thể lực bằng kỹ thuật tính tiêu hao năng lượng là rất cần thiết đối với các ngành nghề, công việc nặng nhọc.

Phạm vi áp dụng

• Kỹ thuật này áp dụng đối với mọi tổ chức, cá nhân liên quan đến đo đạc và đánh giá tiêu hao năng lượng cho các thao tác lao động.

• Kỹ thuật tính tiêu hao năng lượng bằng bấm thời gian lao động và bảng tiêu hao năng lượng các thao tác lao động được sử dụng để tính toán mức tiêu hao năng lượng của một nghềm một công việc.

Kỹ thuật tính tiêu hao năng lượng

Kỹ thuật xác định tiêu hao năng lượng trong một thời gian dựa trên nguyên lý hao phí năng lượng tỷ lệ thuận với độ dài thời gian thực hiện công việc với trọng lượng cơ thể của người lao động. Do đó, tiêu hao năng lượng trong một thời gian là tổng tiêu hao năng lượng của các loại thao tác trong khoảng thời gian thực hiện công việc.

• Các bước tiến hành

            - Bấm thời gian lao động chi tiết của từng thao tác.

            - Lập bảng tổng hợp thời gian thực hiện các loại thao tác trong thời gian tiến hành công việc.

           - Tìm chỉ số tiêu hao năng lượng (Trong bảng tiêu hao năng lượng theo thao tác lao động) thích hợp với các thao tác rồi tính tổng mức tiêu hao năng lượng trong thời gian lao động.

• Công thức tính

Trong đó:

              P: Là trọng lượng cơ thể công nhân được tính tiêu hao năng lượng (kg).

            50: Là trọng lượng trung bình của người đàn ông trưởng thành trong bảng tiêu hao năng lượng các thao tác.

• Đánh giá kết quả

            -  Phân loại thao tác lao động theo thang 6 bậc (Viện Y học lao động và Vệ sinh môi trường, 2002).

            -  Phân loại thao tác lao động theo tiêu hao năng lượng (Tiêu chuẩn Vệ sinh lao động (2010), Ban hành kèm theo quyết định số 3733/2002/QĐ-BYT ngày 10/10/2002).

            - Tính điểm (Theo mức điểm của Hệ thống chỉ tiêu về điều kiện lao động (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội); Thông tư 29/2021/TT-BLĐTNXH của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội: Quy định tiêu chuẩn phân loại lao động theo điều kiện lao động.

Cần đánh giá xác định mức tiêu hao năng lượng cho người lao động để xem xét áp dụng các giải pháp cải thiện môi trường và điều kiện lao động nhằm làm giảm bớt gánh nặng lao động góp phần nâng cao sức khỏe cho người lao động làm việc năng suất và hiệu quả hơn.